In de optocht lopen bielemannen en sappeurs vooraan, officieel om voor de schutterij de weg vrij te maken. Er is echter niets bekend uit de geschiedenis waar bielemannen en sappeurs dit ook echt gedaan hebben. Uit onderzoek is wel gebleken dat deze functie afgekeken is van de legers van Napoleon en later ook die van Nederland en België. Daar moesten de bielemannen en sappeurs inderdaad de weg vrijmaken voor het leger en het tentenkamp opbouwen als het leger op mars was.

De bielemannen of sappeurs lopen na de bordjesdrager en de eventuele vendeliers.  Dit komt omdat van oudsher de bordjesdrager en vendelier niet echt een onderdeel van de schutterij zijn.

Na de bielemannen of sappeurs volgt de tambour-maître.

Een schutterij heeft bielemannen of sappeurs.  Een schutterij kan dus niet bielemannen én sappeurs hebben.  Bielemannen en sapeurs zijn niet verplicht in een schutterij. Een koningspaar of vaandeldrager is wel verplicht.

Bielemannen en sappeurs kan je herkennen aan hun bijl en berenmuts. In het leger waren het vaak ruige, sterke mannen, die een flinke baard droegen.

Bieleman

Bielemannen gaan gekleed in een flanellen broek, een blauwe kiel, lederen schort, (nep-)baard en imposante berenmuts. Zij lopen op klompen, laarzen of schoenen.

Niet zo lang geleden was een nepbaard bij de wedstrijden voor bielemannen verplicht. Tegenwoordig mogen bielemannen ook met een eigen baard deelnemen.

Ze nemen verder een lederen tas met gereedschap en een bijl mee.

Sappeur

Een sappeur kun je vergelijken met een bieleman. Zij lopen niet met klompen of laarzen, maar dragen schoenen.  Op de mouw aan hun bovenarm staat het wapenonderscheidingsteken van de sappeur: dit zijn twee gekruiste bijlen. Een sappeur komt enkel voor bij een militaire schutterij. Als die schutterij geweren draagt tijdens de optocht, dan moeten haar sappeurs ook een geweer dragen tijdens de beoordeling.

De taak van de sappeur was om sappen oftewel loopgraven te maken.

Wat is het verschil tussen een bieleman en een sappeur?

Op de mouw aan de bovenarm van de sappeur staat het wapenonderscheidingsteken van de sappeur.  Dit zijn twee gekruiste bijlen.  Bielemannen dragen dit teken niet.

Verder is er ook een verschil in schoeisel: Bielemannen dragen klompen, laarzen of schoenen. Sappeurs dragen enkel schoenen.

Een sappeur komt ook enkel voor bij een militaire schutterij.

een bieleman

een sappeur

Wedstrijden voor bieleman(nen) en sappeur(s)

Bielemannen en sappeurs kunnen op schuttersfeesten meedoen aan wedstrijden.

De jury kijkt dan naar hun kleding, naar hun bijl en het gereedschap dat zij meedragen.

In de leren tas van een bieleman zitten bijvoorbeeld een nijptang, hamer, touw, spijkers en draad. Alles moet met de hand gemaakt zijn.

Bieleman(nen)

Sappeur(s)

Op enkele plaatsen is er verdieping aangebracht aan de inhoud van deze website.
Deze aanvulling kan gelezen worden door ‘>’ van de 2 grijze blokjes aan te klikken, zoals hier aan de rechterkant is weergegeven.

De website WijSchutterij is geïnitieerd door de OLS Federatie met behulp van Cultuurpad en Provincie Limburg.
Deze website wordt gebruikt door scholen bij de invulling van lessen of ter voorbereiding van deelname aan het Kinjer-OLS.

Verdieping

Door ‘<' van de 2 grijze blokjes aan te klikken, keer je terug naar de oorspronkelijke tekst.

Deze verdieping is aangebracht voor volwassenen die meer willen weten over bepaalde onderwerpen.

De website WijSchutterij is geïnitieerd door de OLS Federatie met behulp van Cultuurpad en Provincie Limburg.
Deze website wordt gebruikt door scholen bij de invulling van lessen of ter voorbereiding van deelname aan het Kinjer-OLS.

feedback_mix.png